جاوا اسکریپت چیست؟
جاوا اسکریپت چیست؟
جاوااسکریپت نوعی زبان سطح بالا، کامپایل درجا و چندالگویی است. جاوااسکریپت نحو آکولادی دارد، نوع‌دهی آن پویا است، نوع شیءگرا‌ی‌اش بر پایه پیش‌نمونه است و دارای توابع کلاس اول است.
جاوا اسکریپت که هم در مرورگر دستگاه کاربر و هم روی سرور میزبان صفحات وب اجرا می‌شود دارای قابلیت‌های زیادی است که در زبان‌های برنامه‌نویسی پایه مانند HTML و CSS دیده نمی‌شود. از میان این قابلیت‌ها میتوان به رفرش کردن فیدهای توییتر، امبد کرد (جایگذاری) ویدیوها در یوتیوب و همچنین ایجاد کادر جستجو اشاره کرد.
به‌عبارت‌دیگر صفحات وبی که ساختار آن‌ها با استفاده از جاوا اسکریپت تقویت شده است، پویاتر و دارای رابط کاربری بهتری هستند. همین موضوع باعث می‌شود کاربران تشویق شوند در آینده دوباره از چنین صفحات وب و وب‌سایت‌هایی بازدید کنند. جاوا اسکریپت یک زبان مکمل برای سایر زبان‌های برنامه‌نویسی است و جایگزین آن‌ها به شمار نمی‌رود.
تاریخچه جاوا اسکریپت:
زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت در سال 1995 توسط شخصی به نام « براندان آیک » در مدت 10 روز توسعه داده شد. هدف اصلی از توسعه زبان جاوا اسکریپت ساخت یک زبان ساده برای طراحی صفحات وب پویا و جذاب بود، به‌طوری که برای برنامه نویسان و همیطور طراح‌ها قابل استفاده باشد. همانطور که اکثر شما ممکن است از قبل اطلاع داشته باشید در گذشته برای طراحی سایت از HTML و CSS استفاده می‌شد و صفحات کاملا استاتیک یا به اصطلاح خشک و خالی بودند؛ اما روزی که زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت ساخته شد این معادله نقض شد. چون زبان “جاوا اسکریپت” به هدف خود که پویا کردن صفحات وب بود رسید و به قلب تپنده سایت‌های امروزی تبدیل شد.
حکایت این داستان در تاریخ می 1995 در کالیفرنیا آغاز می‌شود؛ در آن زمان شرکت « Netscape » تصمیم بر ارائه زبانی داشت که با استفاده از آن بتوان سایت های پویا ساخت و جذابیت سایت ها را ارتقا دهد. شرکت نت اسکیپ این مأموریت را به کارمند خود یعنی « براندان آیک » سپرد؛ او موظف بود زبانی بسازد که کاملا ساده باشد به‌طوری که طراح‌ها و برنامه نویسان بتوانند از آن به سادگی استفاده کنند و به شکلی باشد که در کدهای HTML استفاده شود. نسخه اولیه این زبان « Mocha » نامگذاری شد؛ اما لازم بود این زبان برای مرورگر قابل استفاده باشد… تصمیم گرفت از زبان « Scheme » الهام بگیرد و زبان را به شکلی دیگر توسعه دهد؛ نام این زبان را «Mona » قرار دادند. در نهایت این زبان در دسامبر 1995 این زبان نام « LiveScript » را به خود گرفت اما طی قراردادی با شرکت « Sun » نام این زبان قدرتمند «JavaScript » شد و از آن زمان تا به امروز این زبان درحال پیشرفت و ارتقا بود و تبدیل به زبانی قدرتمند در زمینه طراحی وب شد.
کاربرد های جاوا اسکریپت:
زبان برنامه نویسی جاوا اسکرپت به دلیل داشتن کتابخانه‌ها و فریمورک‌های متنوع و قدرتمند در بسیاری از زمینه‌ها کاربرد زیادی دارد که در ادامه کاربردهای جاوا اسکریپت را معرفی خواهیم کرد.
1. برنامه نویسی سمت کاربر (Frontend)
از اول تا کنون کاربرد و هدف اصلی از ساخت زبان جاوا اسکریپت پویا کردن سایت‌ها بوده است؛ جاوا اسکریپت امروزه در بیشتر از 95 درصد سایت‌های دنیا استفاده می‌شود و قلب تمام سایت‌ها محسوب می‌شود. از کاربردهای پویا کردن سایت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. افزایش کیفیت تجربه کاربری (UX)
2. ایجاد تعامل بین کاربر و سایت
3. ساخت عناصر گرافیکی و انیمیشنی
4. افزایش جذابیت سایت
5. افزایش قدرت پردازش
6. داشتن پنل مدیریت
7. امکان به‌روزرسانی سایت
8. واکنشگرا
2. برنامه نویسی سمت سرور (Backend)
با گذشت زمان قدرت زبان جاوا اسکریپت نیز در زمینه‌های دیگر نظیر بک اند سرور نیز افزایش چشم گیری داشت به طوری که امروزه با زبان‌های بزرگی نظیر PHP و پایتون رقابت شدیدی دارد. شرکت توسعه دهنده جاوا اسکریپت برای برنامه نویسی سمت سرور تکنولوژی Node JS را وارد عرصه رقابت کرد و تحول بزرگی در زمینه طراحی سایت ایجاد کرد؛ یکی از بهترین مزیت‌های آن تبدیل شدن برنامه نویسان فرانت به فول استک دولوپر بود، آن هم در زمان خیلی کمتر از حالت معمول. با به وجود آمدن تکنولوژی Node JS برنامه نویسیان فرانت دیگر مجبور نبودند چند سال را صرف یادگیری دیگر زبان‌ها کنند تا تبدیل به یک فول استک دولوپر شوند و با همان دانش جاوا اسکریپت، صرفا به یادگیری این تکنولوژی می‌پرداختند.
3. برنامه نویسی سایت کامل (Full Stak) فول استک دولوپر
مرحله‌ای از طراحی وب که اکثر برنامه نویسان علاقه دارند به آن برسند. در بین برنامه نویسان رایج است که برخی افراد علاقه به کار گروهی ندارند و می‌خواهند یک سایت را تمام و کمال توسط خودشان طراحی شود. اینجاست که جاوا اسکریپت وارد عمل می‌شود وقدرت خودش را به نمایش میگذارد؛ برنامه نویسان به به کار گیری مهارت های فرانت اند و بک اند می‌توانند یک سایت را از صفر تا صد با جاوا اسکریپت طراحی کنند.
4. توسعه نرم افزار دسکتاپ
از آن‌جا که زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت یک زبان بسیار قدرتمند در طراحی ظاهر است و نسبت به بسیار از زبان های برنامه نویسی دیگر موارد ظاهری را بهتر پیاده سازی می‌کند؛ پس از مدتی برای ورود به این زمینه تکنولوژی Electron JS را برای توسعه نرم افزارهای دسکتاپ ارائه داد تا همچنان قدرت خودش را برای بقیه به نمایش بگذارد. پس شما با سرمایه گذاری روی این زبان برنامه نویسی می‌توانید در زمینه توسعه نرم افزار فعالیت کنید.
5. توسعه وب اپلیکشن موبایل (Web Application)
از مباحث بسیار جدید و جذابی که امروزه در دنیا همه گیر شده استفاده از اپلیکیشن های موبایل است و این فرصتی است برای برنامه نویسان تا از از طریق توسعه اپلیکشین موبایل کسب درآمد کنند. زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت به طور مستقیم برنامه های موبایل نمی‌سازد بلکه برنامه‌هایی را توسعه می‌دهد که اطلاعات سایت را در قالب یک برنامه موبایل به نمایش میگذارد. برای مثال: برنامه‌هایی مثل اینستاگرام و فیسبوک و حتی دیجیکالا از وب اپلیکیشن استفاده می‌کنند و هیچکس فرق آن را متوجه نمی‌شود!! جاوا اسکریپت برای توسعه وب اپلیکیشن، تکنولوژی PWA را ارائه داده است که یکی از پرقدرت‌ترین ابزارها در این زمینه است.
6. توسعه بازی
احتمالا شماهم از افرادی هستید که بازی های موبایل یا کامپیوتری را حداقل یکبار تجربه کردید؛ خوب است بدانید جاوا اسکریپت از زبان‌هایی است که در زمینه بازی سازی حرف برای گفتن زیاد دارد. اما لازم است این نکته رو بگم که برای بازی‌های سنگینی مثل فیفا یا کالاف دیوتی زبان جاوا اسکریپت گزینه مناسبی نیست زیر بعضی از بازی‌ها نیاز به استفاده از موتور بازی سازی و زبان‌هایی مثل C++ هستند. اما با اینحال بازی‌هایی وجود دارند که امروزه در سطح اینترنت و در مرورگر قابل اجرا هستند یک نمونه از آن‌ها بازی‌های متاورس هستند که از جاوا اسکریپت برای توسعه بخش‌های زیادی از آن استفاده شده.
مزایای جاوا اسکریپت
ایجاد تعامل گسترده با کاربران
افزایش سرعت بارگذاری سایت‌ها
ساختار ساده و قابل فهم
سازگاری با دیگر زبان های برنامه نویسی
کنترل عناصر و بخش های مختلف یک سایت
کتابخانه های متنوع در زمینه‌های مختلف
معایب جاوا اسکریپت
امنیت کم در سمت سرور
مفسرهای مرورگرها به یک شکل آن را پردازش نمی‌کنند
کمبود ابزار خطایابی و دیباگ
زمان اجرای اسکریپت طولانی است
توقف بارگذاری سایت هنگام بروز خطا
افزایش حافظه مرورگر
امیدوارم که این مطالب به شما کمک کرده باشه در زمینه برنامه نویسی وب و در مقاله های بعدی اطلاعات بیشتری در زمینه کتابخانه ها و موضوعات مرتبط با جاوا اسکریپت ارائه می شود.
نظری برای نمایش وجود ندارد اولین نفری باشید که نظرش با ما در میان میگذارد